به گزارش خبرگزاری «حوزه» از مشهد، حجت الاسلام سید حامدحسین هاشمی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در این نشست به بررسی روایت « وْ لَا مَا مَنَّ اللَّهُ بِهِ عَلَى النَّاسِ مِنْ طَوَافِ الْوَدَاعِ لَرَجَعُوا إِلَى مَنَازِلِهِمْ وَ لَا يَنْبَغِي لَهُمْ أَنْ يَمَسُّوا نِسَاءَهُمْ يَعْنِي لَا تَحِلُّ لَهُمُ النِّسَاءُ حَتَّى يَرْجِعَ فَيَطُوفَ بِالْبَيْتِ أُسْبُوعاً آخَرَ بَعْدَ مَا يَسْعَى بَيْنَ الصَّفَا وَ الْمَرْوَةِ وَ ذَلِكَ عَلَى الرِّجَالِ وَ النِّسَاءِ وَاجِبٌ»" وسائل الشیعة، شیخ حر عاملی، ج13، ص299 ، ابراز داشت: چند احتمال و معنا برای این روایت بیان شده که یکی از آنها این است که خداوند بر اهل سنت منت گذاشته و شیعیان نیز به تقیه برای انجام طواف وداع مجبور نبودند.

وی افزود: یکی دیگر از احتمال ها این است که خداوند برای آن دسته از شیعیانی که همسرانی از اهل سنت دارند، منت گذاشته و طواف وداع را به جای طواف نساء پذیرفته است.

حجت الاسلام هاشمی احتمال دیگر در معنای این روایت را منت خداوند بر اهل سنت دانسته اند که طواف وداع را به جای طواف نساء از آنان پذیرفته است.

در ادامه این نشست، حجت الاسلام حمید کمالی اردکانی، عضو گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت با اشاره به اینکه همه مذاهب اهل سنت طواف وداع را در حج تمتع لازم نمی دانند، گفت: حتی به عقیده آنان، این طواف نیز برای کسانی که آفاقی نبوده و از خارج محدوده مکه مراجعه نکرده اند، لازم نیست.

وی افزود: بنابراین، جایگزینی طواف وداع به جای طواف نساء بر اساس روایت مذکور درست نیست بلکه معنای این روایت مطلق جایگزینی طواف است و برای همه مذاهب اسلامی و شیعه و سنی مطرح می باشد.

حجت الاسلام کمالی اردکانی اضافه کرد: نکته دیگر این است که شیعه و سنی طواف نساء و وداع را جزو ارکان حج نمی دانند.

وی با بیان اینکه یکی از احتمال ها این است که بر اساس تقیه، منظور از طواف وداع همان طواف نساء می باشد، گفت: به نظر می رسد که خداوند برای همه مردم منت گذاشته و اطلاق طواف نساء بر طواف وداع دور نیست زیرا آخرین کار واجبی است که در حج انجام می شود.

عضو گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت با اشاره به نظر حجت الاسلام هاشمی درباره کلمه «الناس» به معنای اهل سنت و بیان منت در روایت مذکور، یادآور شد: باید توجه کرد که خیلی از روایت ها نیز بر عموم مردم اطلاق شده و از طرفی این روایت طواف را به عنوان تشریع یک کلمه مایه منت می داند نه اینکه جایگزین شدن آن را عامل منت گذاشتن خداوند بدانند.

گفتنی است : دراین نشست با حضور برخی از مسئولان حج و زیارت و تعدادی از دانشجویان دانشگاه علوم اسلامی رضوی در سالن اجتماعات ساختمان شماره 2 این دانشگاه برگزار شد.